☝ Kurkuma – Curcuma longa – inaczej ostryż (długi, domowy), szafranica, hinduski szafran, żółcień lub żółty imbir – to roślina z rodziny imbirowatych o charakterystycznych żółtych kwiatach. Nazwa jej pochodzi z sanskrytu „kum-kuma” lub z arabskiego „kour-koum”, co znaczy właśnie szafran. Do tego rodzaju botanicznego należy wiele odmian kurkumy, lecz gdy mówimy o przyprawie, chodzi zawsze o ostryż, tzn. curcuma longa. W przyszłości właśnie ten gatunek uważany był w Indiach za świętą przyprawę. Do tej pory stanowi jeden z podstawowych składników kuchni hinduskiej, wchodzi między innymi w skład curry.
☝ U imibirowatych najcenniejszym surowcem jest kłącze, czyli podziemny, zgrubiały pęd. Kłącze kurkumy zawiera przede wszystkim skrobię (nawet do 70%), olejek eteryczny do 3-6% oraz barwnik, czyli kurkuminoidy – do 3%.
☝ Olejek eteryczny pozyskiwany z kłącza na drodze destylacji parą wodną, zawiera natomiast dwa unikalne składniki chemiczne – turemeron oraz ar-turmeron (a ponadto zingiberen i alfa-felandren).
🌍 Kurkuma nie występuje w naszej części świata naturalnie, a jej wymagania uniemożliwiają uprawę w dowolnym miejscu na Ziemi. Występuje ona głównie na terenie subkontynentu indyjskiego oraz w niektórych regionach Azji, skąd jest eksportowana na cały świat. Uprawiać można ją także w Afryce tropikalnej i Ameryce Południowej.
💛 Pochodzenie czyni ją popularną przyprawą, barwnikiem (dzięki kurkuminie) oraz rośliną leczniczą w Ajurwedzie, Tradycyjnej Medycynie Chińskiej czy medycynie Unani (tradycyjna medycyna perska). Jest obecna także w farmakopei indyjskiej, chińskiej czy japońskiej. Kurkuma była chętnie używana w leczeniu wielu dolegliwości od ponad 4 tysięcy lat.

🧾 Pierwsze wzmianki o zastosowaniu kurkumy w kuchni datuje się na 600 r. p.n.e., zaś około 700 r. n.e. przyprawa dotarła do Chin. Wielu dawnych chińskich i ajurwedyjskich medyków doceniało kurkumę ze względu na dobroczynne działanie przyprawy dla naszego organizmu. Kurkuma stosowana była w łagodzeniu bólowych dolegliwości menstruacyjnych, w terapii chorób pasożytniczych, schorzeń układu pokarmowego. Ceniona była za swoje właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne, antybakteryjne, żółciopędne, oczyszczające i tonizujące.
☝ Do Europy kurkuma zawitała dzięki arabskim sprzedawcom przypraw. Powoli stawał się popularna we wszystkich krajach starego kontynentu. Jako pierwsi o kurkumie zaczęli mówić Grecy, zwłaszcza Dioskurydes, który opisał ją w swoim dziele „De materia medica”. Pod koniec XII wieku Marco Polo opisując wyprawę do Chin wspominał roślinę przypominającą szafran. Hildegarda z Bingen, średniowieczna zielarka uważała, że kurkuma leczy ból głowy. Paracelsus – zalecał ją do leczenia wątroby.
🧾 Kurkuma pojawia się jako surowiec leczniczy już we współczesnej europejskiej medycynie najprawdopodobniej dopiero w XVII wieku. W XX wieku jest już dobrze znana. Tradycyjnie była dostępna w dwóch formach: proszku oraz ekstraktu alkoholowego. Ujęta jest obecnie w Farmakopei Europejskiej. Kurkuma może występować także w formie ekstraktów wodnych, maści, pasty (w połączeniu z parafiną), (sproszkowanej) oleożywicy oraz olejku eterycznego.
Kurkumie poświęca się ostatnio wiele uwagi, ponieważ wzmacnia odporność oraz stosuje się ją w leczniu AIDS. W kosmetyce jest przydatna do pielegnacji skóry przetłuszczającej się oraz do oczyszczania i usuwania toksyn. To ulubiony składnik w przemyśle przyprawowym ze względu na intensywny żółty kolor. Ma ponadto właściwości stabilizujące, dzięki czemu mamy poczucie świadomości i sprawowania kontroli. Łagodzi stany zagubienia i niepokoju.
💛💛💛💛💛💛💛
Ale to tylko wierzchołek góry lodowej, jeżeli chodzi o jej właściwości. Współcześni naukowcy są zdumieni niezwykłymi właściwościami zdrowotnymi kurkumy. Im dłużej ją badają, tym więcej odkryć dokonują. I odkrywają to, co medycy starożytni wiedzieli już i znali przez 3-ma tysiącami lat 😉, mianowicie, że kurkuma jest absolutnym fenomenem medycznym i zawiera unikalne składniki, które posiadają właściwości:
💛 przeciwzapalne,
💛 antyoksydacyjne,
💛 przeciwnowotworowe,
💛 żółciopędne,
💛 oczyszczające czy
💛 tonizujące.
Do tego:
💛 reguluje poziom cholesterolu,
💛 pomaga usuwać toksyny z organizmu,
💛 usuwa z niego śluz i uzdrawia,
💛 wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego,
💛 wspomaga zdrowy metabolizm,
💛 dba o ogólny stan zdrowia komórek,
💛 wspomaga zdrową integrację komórek,
💛 wspiera naturalne funkcje układu odpornościowego.
☝ Obecnie kurkuma jest przedmiotem wielu badań, zaś lista prozdrowotnych właściwości przyprawy stale się wydłuża. Nic więc dziwnego, że ta znana ludzkości od tysięcy lat przyprawa stała się ostatnio składnikiem ponad 600 opatentowanych preparatów!

Zatem po kolei, bo to naprawdę niezwykła roślina o niesamowitych właściwościach dla naszego zdrowia i odporności:
- Kurkuma to naturalny antybiotyk i probiotyk w jednym – leczy stany zapalne i poprawia stan flory bakteryjnej jelit. Dzięki tej właściwości jest idealnym środkiem przeciwbakteryjnym dla osób przewlekle osłabionych i chorych.
- Kurkuma wykazuje właściwości żółciopędne, pobudza wydzielanie gastryny, sekretyny i enzymów trzustkowych, działa łagodnie przeciwzapalnie, przeciwbakteryjne (m.in. na Helicobacter pylori, która odpowiada za wrzody żołądka) i rozkurczająco. Obecnie kurkuma wykorzystywana jest jako składnik preparatów złożonych stosowanych w dysfunkcji trzustki, a także w zaburzeniach trawienia.
- Kolejną jej niezwykłą cechą jest fakt, że nie tylko oczyszcza krew ale i rozgrzewa ją pobudzając produkcję nowych krwinek. Poza tym dba o zdrowie serca – badania z 2008 roku wskazują, że kurkumina zapobiega i odwraca groźny dla życia proces przerostu serca, pobudza krążenie, rozrzedza krew.
- Kurkuma ułatwia trawienie białek, reguluje metabolizm organizmu (koryguje zarówno niedobory jak i nadmiary składników odżywczych). Kurkumina jest potężnym narzędziem w zwalczaniu otyłości i związanych z nią objawów. Kurkuma zmniejsza odporność na leptynę – hormon sytości, zmniejsza insulinooporność, odwraca hiperglikemię, zmniejsza stany zapalne i aktywuje sygnały spalania tłuszczu. Przyprawy chili, cynamon, goździki, pieprz, imbir, również wykazują działanie odchudzające.
- Medycyna Zachodnia od stosunkowo niedawna zaczęła dostrzegać i badać właściwości tej niezwykłej rośliny. Badania naukowców z Uniwersytetu w Teksasie potwierdziły działanie antynowotworowe. Wykazano, że związki zawarte w kurkumie przeciwdziałają powstawaniu rakotwórczych substancji oraz hamują procesy zapalne równie skutecznie jak popularny nurofen! Do tej pory udało się stwierdzić skuteczność kurkum w prewencji i zwalczaniu nowotworów głowy i szyi, a także prostaty, piersi, skóry i jelita, jak również dziecięcej białaczki
- Wiele badań naukowych potwierdza skuteczność kurkumy w łagodzeniu przebiegu chorób artretycznych i osteoartretycznych. Codzienne spożywanie kurkumy np. w postaci napoju jest doskonałą alternatywą dla tabletek i zastrzyków steroidowych. Studium przeprowadzone na Uniwersytecie w Arizonie w 2006 roku pokazało wręcz, że terapia kurkumą nie tylko łagodzeni ból, ale i spowalnia procesy degeneracji stawów. W jednym z badań porównano rezultaty leczenia bólu kurkuminą i ibuprofenu u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolan i stwierdzono, że kurkumina daje te same skutki. Ma silne właściwości przeciwzapalne oraz jest skuteczna w leczeniu bólu i obrzęku u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów działa lepiej niż leki.
- W naturalny sposób oczyszcza wątrobę z toksyn, również tych występujących w alkoholu, narkotykach i lekach. Chroni przed uszkodzeniami spowodowanymi wpływem dużej zawartości tłuszczu w diecie. Jest ona również składnikiem wielu leków stosowanych w stanach uszkodzenia i niewydolności wątroby, objawiających się niedostatecznym wydzielaniem żółci, również w stanach zapalnych miąższu wątroby i zapaleniu dróg żółciowych.
- Łagodzi alergie sezonowe – kurkumina blokuje wydzielanie histaminy
- Wspomaga leczenie cukrzycy – badania kliniczne dowodzą, że w przypadku cukrzycy typu 2 regularne spożycie kurkumy pomaga regulować poziom insuliny we krwi i tym samym kontrolować poziom glukozy
- Wwzmacnia odporność – lipopolisacharydy zawarte w kurkumie skutecznie mobilizują układ odpornościowy, chroniąc przed sezonowymi infekcjami i kaszlem.
- Wspomaga leczenie wzroku – badania kliniczne wykazały, że kurkuma spowalnia rozwój katarakty, która może prowadzić do ślepoty. Krople z kurkumy stosuje się także przy chronicznym zapaleniu oka jako alternatywę dla sterydów.
- Kurkuma przeciwdziała depresji - badania kliniczne dowiodły, że związki zawarte w kurkumie działają podobnie jak farmakologiczne antydepresanty.
- Kurkuma może przyspieszać procesy naprawcze w ludzkim mózgu, przekonywali w 2014 roku niemieccy naukowcy z Instytutu Medycyny i Neurofizjologii w Julich na łamach pisma „Stem Cell Research and Therapy”. Wszystko za sprawą zawartości tumeronu – związku, który pobudza namnażanie i różnicowanie komórek nerwowych w mózgu oraz może wspomóc naprawę mózgu po chorobie lub urazie. Naukowcy przypuszczają, że w przyszłości tumeron może stanowić profilaktykę choroby Alzheimera – już dawno zauważono, że starsi ludzie w Indiach mają niezwykle rzadko zapadają na chorobę Alzheimera. Jednym z powodów może być to, że używają dużo kurkumy w swojej diecie. Badania wykazały, że kurkuma można zapobiegać lub zwalniać progresję choroby Alzheimera, nie dopuszczając do osadzania się blaszek zbudowanych z beta–amyloidu w mózgu.
- Choroba Parkinsona – Kurkumina przenika przez barierę krew-mózg i jest pomocna w leczeniu zaburzeń neurologicznych w tym leczeniu choroby Parkinsona
- Stwardnienie rozsiane – kurkuma spowalnianiu progres procesu chorobowego. Znowu okazuje się że w Indiach, przy dużym spożyciu kurkumy choroba ta prawie nie występuje.
Naukowcy przekonują, że zawsze jedząc kurkumę (niezależnie w jakiej formie – proszek, świeże kłącze, czy olejek eteryczny) należy dodać do niej odrobinę czarnego pieprzu. Dlaczego jest to takie ważne i dlaczego kurkumina i piperyna powinny zawsze być spożywane łącznie – przeczytacie: TUTAJ